|
ишламайди. Чунки шу қоидага солиб туриб, унга маъно берадиган бўлсак, у, ҳар бирингиз ўзининг молини емасин, деган маънода бўлиб қолади. (بَيْنَكُمْ ораларингизда) далолати билан бу оятдан бундай маъно кўзда тутилмаётгани кундек равшан бўлиб турибди.
(وَتُدْلُواْ بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ (Молларингизни пора қилиб) ҳокимларга узатманг!). Бу сўз аслида қудуққа арғамчи ташлаш маъносини англатади. Бу ерда мажозий маънода, нимагадир эришиш мақсадда (пора) узатиш маъносида қўлланяпти.
Яъни, уларнинг бир қисмини ёмон ҳокимларга пора тарзида узатманглар.
لِتَأْكُلُواْ فَرِيقاً مِّنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالإِثْمِ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ
(Ва (гуноҳ қилаётганингизни) билиб туриб, одамларнинг молларидан бир қисмини ҳаром йўл билан ейиш учун). Яъни, бошқаларнинг молини ноҳақ тортиб олиш учун. Берган пораларингиз туфайли у ҳокимлар сизларнинг фойдангизга ҳукм чиқарадилар. Ҳолбуки, сизлар ўзларингизнинг ноҳақ эканлигингизни жуда яхши биласиз.
Ўзининг ноҳақлигини билган одам ўзининг фойдасига чиқарилган ҳукм билан бировнинг ҳақини олмасин. Акс ҳолда шу олган нарсаси дўзахнинг, ўтнинг бир бўлаги бўлади. Ҳадисда келади:
إِنَّمَا اَنَا بَشَرٌ وَإِنَّكُمْ تَخْتَصِمُونَ إِلَىَّ وَلَعَلَّ بَعْضَكُمْ أَنْ يَكُونَ أَلْحَنَ بِحُجَّتِهِ مِنْ بَعْضٍ فَأَقْضِى عَلَى نَحْوِ مَا اَسْمَعُ مِنْهُ فَمَنْ قَضِيتُ لَهُ بِشَىْءٍ مِنْ حَقِّ أَخِيهِ فَلاَ يَأْخُذَنَّهُ فَإِنَّمَا أَقْطَعُ لَهُ قِطْعَةً مِنْ نَارٍ»
«Мен ҳам сизларга ўхшаган одамман. Сизлар даъволашиб менинг олдимга келасизлар. Эҳтимол кимдир гапга усталик қилиб, ўзини ҳақдор қилиб кўрсата олар ва мен эшитган гапимга асосланиб, унинг фойдасига ҳукм қилиб юборарман. Кимнинг фойдасига ўз биродарининг бирор ҳақини ҳукм қилиб юборган бўлсам, уни ҳаргиз ола кўрмасин. (Мен унга биродарининг ҳақини эмас), дўзахнинг, ўтнинг бир бўлагини берган бўламан».67
Бу оят ва ҳадис қозининг ҳукми ботинда эмас, фақат зоҳирда ижро этилишига далил бўлади. Ўзининг ноҳақ эканини билган одам ўзининг фойдасига ҳукм қилинган ҳақни олиши жоиз эмас.
@ @ @
121-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208